Asymetria u dziecka 7-12 m.ż.
Asymetria dziecka to jedno z najczęstszych pytań jakie od Was dostaję. W internecie można znaleźć wiele artykułów budzących niepokój. W dzisiejszym rozwieję Twoje wątpliwości. Przeczytaj każde z pytań i odpowiedź, czy Twoje dziecko zachowuje się podobnie. Jeżeli na większość pytań odpowiesz twierdząco, Twoje dziecko wymaga konsultacji z fizjoterapeutą. Aby sprawdzić asymetrię u dziecka w wieku 1-6 miesięcy, przeczytaj ten artykuł. Możesz sprawdzić również online, czy Twoje dziecko ma asymetrię ułożeniową. Link do kwestionariusza tutaj.
Czy tułów Twojego dziecko układa się asymetrycznie w pronacji (leżąc na brzuszku)?
Starsze niemowlaki powyżej 6 miesiąca życia nie leżą już typowo na płasko na brzuszku. Dlatego ocena w tej pozycji bywa trudna. Nie mniej jednak, poobserwuj dziecko we wszystkich pronacyjnych aktywnościach, które już wykonuje. Może to być leżenie na brzuszku z wysokim podporem, piwoty, pełzanie lub czworakowanie. Najłatwiej będzie Ci ocenić dziecko, które jest rozebrane do pampersa. Stań za dzieckiem i spójrz ma jego tułów. Czy jest ustawiony symetrycznie? To znaczy czy zarówno po prawej i po lewej stronie jest tak samo uwypuklony? Czy może przechyla się zwykle na jedną stronę? Jeżeli często obserwujesz skręcanie tułowia do boku, zazwyczaj w tę samą stronę, maluszek może mieć problem z asymetrią.
Czy tułów twojego dziecka układa się asymetrycznie leżąc na pleckach?
Od 3 miesiąca życia tułów dziecka powinien układać się symetrycznie. To znaczy po jednej i po drugiej stronie jest go mniej więcej tyle samo. Wszelkie asymetrie w drugim półroczu życia są nieprawidłowym objawem. Dziecko nie powinno wychylać się w łuk (literę C). Jeśli chce się obrócić na bok lub na brzuszek nie powinno odchylać główki w tył. W tym wieku powinno już dobrze pracować mięśniami brzuszka. Dlatego celu obrotu maluszek podciąga nóżki do brzucha, głowę przyciąga do klatki piersiowej i turla się na boczek lub na brzuszek.
Czy dziecko wykonuje reakcję amfibii wyłącznie na jedną stronę?
Reakcja amfibii to aktywna pozycja boczna. Jest to bardzo ważna umiejętność w rozwoju maluszka. Pojawia się około 6 miesiąca życia. Bardzo ważne jest by dziecko wykonywało amfibię na prawą i na lewą stronę. Asymetria w tej pozycji może świadczyć o nieprawidłowej pracy mięśni i być jednym z objawów asymetrii ułożeniowej. Z tego powodu maluszek może póżniej niesymetrycznie obracać się i pełzać lub przyjmować pozycję siedzącą odpychając się wyłącznie z jednej strony.
Czy Twoje dziecko wykonuje obroty znacznie częściej na jedną ze stron?
Obroty z plecków na brzuszek to umiejętność charakterystyczna dla dziecka w wieku 6 miesięcy. Powrót, czyli obrót z brzuszka na plecy, maluszek opanowuje w 7 miesiącu życia. Obroty powinny być wykonywane zarówno przez prawy, jak i przez lewy bok. Przy pierwszych próbach obrotów nie powinniśmy się stresować, jeśli maluszek wykonuje je częściej na jedną ze stron. W fazie nauki pozwalamy na błędy i doskonalenie. Jednak od początku zachęcamy dziecko do wykonywania obrotów na stronę mniej lubianą. Jeśli przez kolejne kilka tygodni dziecko nie obraca się na tę stronę lub broni się przed obrotem, może to być objaw asymetrii ułożeniowej.
Czy Twoje dziecko potrafi pełzać?
Pełzanie to umiejętność, która pojawia się na przełomie 6 i 7 miesiąca życia. Najczęściej maluszek wykonując wysoki podpór odpycha się rączkami od podłoża i w ten sposób zaczyna pełzać w tył. Po pewnym czasie próbuje podciągać nóżki do przodu oraz wyciągać rączkę do zabawki, próbując przeczołgać się do przodu. Skoordynowane ruchy rączkami i nóżkami bez unoszenia brzuszka to pełzanie w przód. Jeśli Twoje dziecko już pełza, obserwuj w jaki sposób to wykonuje.
- Czy pełza odbijając się zawsze z jednej, tej samej nóżki?
- Czy do pełzania wykorzystuje tylko jedną rączkę?
Jeśli obserwujesz u dziecka asymetryczne pełzanie oraz kilka innych objawów asymetrii, warto skonsultować je z fizjoterapeutą.
Czy Twoje dziecko potrafi już piwotować?
Piwoty to obroty się wokół własnej osi w leżeniu na brzuszku. Dziecko opanowuje je około 6 miesiąca życia. Motywacją jest sięgnięcie do zabawki, która znajduje się z boku ciała. Piwotowanie zazwyczaj poprzedza pełzanie. Jest przygotowaniem mięśni skośnych brzuszka do aktywności w pełzaniu. Nie trudno się domyślić, że asymetryczne piwotowanie nie będzie równomiernie wzmacniać mięśni brzucha. Strona, w którą dziecko piwotuje, jest stale skracana, zaś przeciwna strona jest wydłużana. Asymetryczne piwoty to często objaw u dzieci z asymetrią ułożeniową. Maluszek przebywają stale w skręconej pozycji, nie wzmacnia mięśni wydłużanych, dlatego nie jest w stanie piwotować na stronę, po której widać asymetrię.
Czy Twoje dziecko potrafi czworakować?
Czworakowanie to naprzemienne poruszanie rączkami i nóżkami, brzuszek jest uniesiony, a plecki proste. Najczęściej dzieci zaczynają czworakowanie w wieku 8-10 miesięcy. Czworakowanie jest niezwykle istotne dla prawidłowej koordynacji ruchowej oraz do wzmacniania mięśni tułowia. Dziecko, które sprawnie czworakuje, nie będzie mieć problemu z przyjęciem pozycji siedzącej oraz samodzielnym chodem. Sprawdź, jak czworakuje Twoje dziecko:
- Czy czworakuje naprzemiennie, czy symetrycznie? Czworakowanie to ruch naprzemienny, to znaczy dziecko powinno wysuwać prawą rączkę i lewą nóżkę. Używanie rączki i nóżki po jednej stronie może świadczyć o zaburzonej koordynacji ruchowej maluszka.
- Czy dziecko czworakuje przesuwając się na samych rączkach bez angażowanie nóżek? Takie czworakowanie możemy uznać za prawidłowe w fazie nauki czworakowania. Jednak jeśli dziecko wykonuje to przez kilka tygodni bez prób przesuwania nóżek, warto skonsultować się z fizjoterapeutą.
Czy Twoje dziecko potrafi samodzielnie usiąść?
Dziecko samodzielnie przyjmuje pozycję siedzącą w 6-11 m.ż. Wcześniej możemy zaobserwować, że posadzone siedzi stabilnie i jest to wiek 4-8 miesięcy. Zwróć uwagę na kilka szczegółów. Czy dziecko:
- Siedzi z zaokrąglonymi plecami?
- Pochyla tułów w jedną ze stron?
- Siedzi pochylając główkę w jedną ze stron?
- Podpiera się jedną rączką, stale tą samą?
- Przyjmuje pozycję siedzącą obracając się na bok i odbijając się zawsze z tej samej rączki?
W rozwoju dziecka dążymy do tego, by wszystkie aktywności były wykonywane symetrycznie. Pozycja siedząca to duże obciążenie dla pleców maluszka. Jeżeli widzisz, że dziecko asymetrycznie siedzi lub ma stale zaokrąglone plecy, to nie jest ono gotowe do siadu. Nie należy go sadzać, ani zachęcać do zabaw w tej pozycji. Jeśli samo przyjmuje pozycję siedzącą wyłącznie z jednej strony i siad jest daleki do prawidłowego, lepiej skonsultuj się z fizjoterapeutą. Zabawy w siadzie mogą się bardzo dziecku spodobać. Maluszek może je wymuszać na Tobie, np. położony na brzuszku nie obraca się i nie pełza, a zamiast tego płacze i czeka na posadzenie. Niestety w wielu przypadkach słabe mięśnie posturalne i asymetria prowadzą do skoliozy. A skolioza nie jest łatwa do wyleczenia, szczególnie u małych dzieci, które nie specjalnie chcą ćwiczyć. Dlatego tak ważne jest by nie sadzać dzieci, które nie są na to gotowe.
Czy Twoje dziecko potrafi samodzielnie chodzić bokiem przy meblach?
Chód bokiem pojawia się mniej więcej w 10-12 m.ż. Jest to bardzo ważna umiejętność przygotowująca do prawidłowego chodu. Nie należy przyspieszać chodu, pozwólmy dziecku chodzić bokiem tak długo, jak tego potrzebuje. Chodząc bokiem dziecko uczy się prawidłowego przenoszenia ciężaru ciała, wydłużania i skracania stron, a także wzmacnia mięśnie pośladkowe oraz kształtuje stópki. Ważne by dziecko chodziło bokiem zarówno w prawą, jak i w lewą stronę. Asymetria w tym zakresie powinna być konsultowana ze specjalistą.
Czy Twoje dziecko w trakcie chodu przemieszcza się używając tylko jednej nóżki, a druga jest jedynie dostawiana?
Chód to naprzemienna aktywność kończynami dolnymi. Zdrowe dziecko powinno poruszać nogami naprzemiennie. Jeśli maluszek chodzi wysuwając jedną nóżkę w przód, a drugą jedynie dostawia, należy go skonsultować z fizjoterapeutą. Asymetria w tym zakresie może świadczyć o wielu problemach.
Podsumowanie
Asymetria dziecka to częsty problem. Możemy zaobserwować ją w wielu aktywnościach maluszka. Zazwyczaj wstępnej oceny możesz dokonać sama. Wszelkie obawy konsultuj z fizjoterapeutą. Pamiętaj, wcześnie wykryta asymetria, może być w pełni wyleczona. Mam nadzieję, że rozwiałam Twoje wątpliwości. Jeśli potrzebujesz konsultacji, umów się ze mną na wizytę. Pamiętaj, że mogę Ci pomóc również online.
Pamiętaj, że ożesz sprawdzić również online, czy Twoje dziecko ma asymetrię ułożeniową. Link do kwestionariusza tutaj.
Autorka: mgr Magdalena Adaś
Jestem fizjoterapeutką dziecięcą. Ta praca to moje marzenie i pasja. Poza bezpośrednim wsparciem pacjentów, staram się aby wiedza na temat prawidłowej pielęgnacji dzieci trafiła do jak największej ilości rodziców. Stąd moje działania online. Z moich materiałów każdego miesiąca korzystają tysiące rodziców.