Asymetria ułożeniowa – jak sobie z nią radzić?
W ostatnim artykule opowiedziałam Wam czym jest asymetria ułożeniowa u niemowląt. Dziś przedstawię Wam sposoby pielęgnacji i postępowania z maluszkiem, u którego stwierdzono ten syndrom.
Jeśli chcesz sprawdzić, czy Twoje dziecko ma asymetrię ułożeniową, sprawdź mój test asymetrii. Link do kwestionariusza tutaj.
Asymetria u niemowląt do kiedy?
Przypomnijmy – dziecko symetrię osiąga około 3 m.ż. Asymetrię utrwaloną można stwierdzić po ukończeniu 4 miesiąca. Nie każda asymetria jest powodem do obaw, a w zdecydowanej większości przypadków niemowlęta same z niej wyrastają. Jeśli po 4 m.ż. maluszek dalej preferuje jedną ze stron, najrozsądniejszym rozwiązaniem jest konsultacja z fizjoterapeutą. Nie jest to powód do obaw, gdyż znaczna część dzieci wymaga jedynie zmiany pielęgnacji i prostych ćwiczeń. Systematyczne stosowanie zaleceń fizjoterapeuty pozwoli na wyleczenie maluszka z tej dolegliwości.
Asymetria niemowląt rehabilitacja i pielęgnacja.
Najważniejsza jest zasada naprzemienności.
- Karmiąc piersią trzymamy dziecko raz z lewej, raz z prawej strony. W miarę możliwości karmimy raz lewą, raz prawą piersią.
- Układając dziecko po posiłku do odbicia, dbamy o to, aby znajdowało się raz na prawym, raz na lewym barku. Stałe układanie dziecka na jednym z ramion, wymusza przykurcz mięśni szyi po jednej stronie.
- Dziecko układamy do snu raz na prawym, raz na lewym boku, co zapewnia równomierne obciążenie obu stron ciała. Większość dzieci w trakcie snu się obraca na lubianą stronę, dlatego w miarę możliwości należy skorygować pozycję.
- Jeśli łóżeczko stoi przy ścianie, każdego dnia układamy maluszka główką raz z jednej, raz z drugiej strony.
Zabezpieczenie główki dziecka.
Podczas przenoszenia dziecka zawsze dbaj o to, żeby główka nie zwisała. Słabe mięśnie szyi mogą mieć wpływ na pogłębienie asymetrii, dlatego zapewnij główce dziecka podparcie z własnych rąk. Przenosząc je, wsuń lewą rękę pod jego prawy bok aż do głowy. To samo wykonaj prawą ręką pod drugi bok maluszka. Twoje ręce powinny utworzyć ,,rynienkę”, która z obu stron zabezpiecza główkę niemowlęcia, a plecy są podparte na Twoich przedramionach.
Zaangażuj stronę mniej aktywną.
Podając butelkę, zabawkę, smoczek itp. podchodzimy od strony przeciwnej do asymetrii. Dzięki temu zachęcamy maluszka do spoglądania w nielubianą stronę, a także zapewniamy rozciągnięcie mięśni, które przez dłuższy czas są przykurczone. Można też układać zabawki emitujące dźwięk po stronie bez asymetrii. Dzięki temu maluszek będzie spoglądał w ich kierunku, a w późniejszym czasie nawet i sięgał po nie.
Przewijanie i symetryczne obroty
Podczas przewijania dziecka ćwiczymy obroty naprzemiennie na obie strony. Zmieniając pampersa podkładamy 4 palce pod pupę maluszka, kciukiem podtrzymujemy udo dziecka i obracamy je delikatnie do środka. Wtedy wyjmujemy pampersa po tej stronie, zawijamy, zamieniamy ręce i powtarzamy czynność na drugą stronę. Dzięki temu prostemu trikowi, Twój maluszek przy każdej zmianie pampersa ćwiczy obroty, a jednocześnie koryguje ustawienie główki.
Swoboda ruchu.
Dla prawidłowego rozwoju dziecka bardzo ważna jest swoboda ruchu. Zdarza się, że ubranka, które nosi maluszek krępują jego ruchy, dlatego staje się mniej ruchliwy i stale przebywa w jednej pozycji. Zadbaj o to, aby dziecko nosiło wygodne, luźne i oddychające ubrania.
Zmiany pozycji.
Częste zmiany pozycji stymulują maluszka do ćwiczenia obrotów zarówno całego ciała, jak i główki. Dzięki temu unikamy długotrwałego unieruchomienia szyi w jednym kierunku, a jednocześnie wzmacniamy mięśnie głowy i kręgosłupa.
Leżenie na brzuszku.
Bardzo ważną pozycją jest leżenie na brzuszku. Często przyczyna asymetrii jest obniżone napięcie mięśniowe, przez co główka opada na jedną ze stron. Leżenie na brzuszku wzmacnia mięśnie, ułatwia trawienie i jest bardzo ważne do osiągnięcia kolejnych umiejętności Twojego dziecka.
Układaj symetrycznie.
Daj dziecku doświadczyć symetrii własnego ciała, układając je w zagłębieniu swoich złączonych ud. Dziecko powinno być zwrócone twarzą w Twoim kierunku. Nóżki powinny być ugięte w stawach kolanowych i biodrowych oraz opierać się na Twoim brzuchu. W tej pozycji łatwo nawiązać kontakt z maluszkiem, a jednocześnie ćwiczy on poczucie własnego ciała.
Pomóż nauczyć się linii środkowej ciała.
Podczas zabaw z maluszkiem, podchodź do niego od przodu, mów do niego, niech skupi wzrok na Tobie, podaj mu zabawkę w linii środkowej ciała.
Odpowiednie ułożenie łóżeczka.
Jeżeli jest taka możliwość układamy łóżeczko w taki sposób, aby kierować wzrok dziecka na stronę bez asymetrii. Często maluszki stale spoglądają w jedną stronę, gdyż łóżko znajduje się przy ścianie, która nie należy do ciekawych, dlatego maluch zerka stale w stronę pokoju, szukając nowych bodźców wzrokowych. Nie zawsze ściana jest ,,nieciekawa”. Zdarza się tez, że maluszki kierują wzrok na ścianę, gdyż wisi na niej czarno-biały obraz lub ma ona intensywny, kontrastowy kolor i to właśnie ona przykuwa wzrok maluszka.
Materac i poduszka.
Materac w łóżeczku dziecka nie może być miękki, ponieważ utrudnia to naukę obrotów, a dodatkowo umożliwia utrzymywanie główki w jednej pozycji przez długi czas.
Najlepiej, żeby maluszek spał bez żadnej poduszki pod główką. Nie zalecam stosowania poduszek, czy woreczków przy główce dziecka po stronie asymetrii. W większości przypadków dziecko pcha główką w przeszkodę, nasilając asymetrię.
Dbaj o właściwą pozycję dziecka.
Unikaj wkładania maluszka do bujaczka. Zazwyczaj pozycja, w której tam przebywa utrudnia symetryczne trzymanie głowy, a słabe mięśnie karku nie potrafią skorygować pozycji. Najlepiej, żeby dziecko przebywało w łóżeczku na twardym materacu, na macie, zabezpieczonym łóżku, czy twardej kanapie.
Nie przyspieszaj rozwoju dziecka.
Na koniec przypomnę jeszcze raz zasadę- nie przyspieszamy rozwoju maluszka. Nie zmuszaj go do żadnych pozycji, jeżeli sam ich nie potrafi przyjąć. Dziecko samo Ci wskaże kiedy jest gotowe na siedzenie, czworakowanie, stanie, chodzenie…
Podsumowanie
Podsumowując, w leczeniu asymetrii najważniejsza jest naprzemienność, ruch i odpowiednia pielęgnacja. Jeżeli Twoje dziecko wyraźnie preferuje jedną ze stron, możesz stosować powyższe zasady. Jak już wspomniałam większość maluszków do wyleczenia asymetrii nie wymaga niczego więcej poza prawidłową pielęgnacją. Jeśli stosowanie przytoczonych zasad nie przynosi pożądanego rezultatu, a dziecko wciąż układa się niesymetrycznie po ukończeniu 4 m.ż. należy skontaktować się z fizjoterapeutą.
Czy wiesz, że możesz sprawdzić online, czy Twoje dziecko ma asymetrię ułożeniową? Przygotowałam dla Ciebie kwestionariusz, który pozwoli Ci na wychwycenie objawów asymetrii u dziecka. Link do kwestionariusza tutaj.
Autorka: mgr Magdalena Adaś
Jestem fizjoterapeutką dziecięcą. Ta praca to moje marzenie i pasja. Poza bezpośrednim wsparciem pacjentów, staram się aby wiedza na temat prawidłowej pielęgnacji dzieci trafiła do jak największej ilości rodziców. Stąd moje działania online. Z moich materiałów każdego miesiąca korzystają tysiące rodziców.