Pływanie niemowląt
Pływanie niemowląt stało się ostatnio modnym tematem. Dlatego większość pływani przygotowuje oferty także dla najmłodszych dzieci. Pływalnie poszerzają swoje kursy o naukę pływania dla niemowląt. Od kiedy zapisać niemowlaka na basen? Czy pływanie jest bezpieczne dla małych dzieci? Jak pływanie wpływa na rozwój dziecka? O tym opowiem w poniższym artykule.
Czy to prawda, że niemowlę ma naturalną zdolność pływania?
Tak, niemowlę rodzi się z naturalną zdolnością pływania. Nie jest jednak prawdą to, że wystarczy wrzucić dziecko do basenu, a ono przepłynie samo 3 długości. Termin ,,pływanie niemowląt” nieco wprowadza w błąd. W rzeczywistości niemowlęta pływają odmiennie od osób dorosłych. Możemy jednak zaobserwować, że utrzymanie się na wodzie małym dzieciom przychodzi znacznie łatwiej, niż osobom dorosłym. Przewagą niemowlaka jest lekki i drobny układ kostny, niewielka masa mięśni i stosunkowo duża ilość tkanki tłuszczowej. Nie bez znaczenia jest też duża pojemność płuc, ułatwiająca wstrzymanie oddechu pod wodą.
Od kiedy basen dla niemowlaka?
Przez pierwsze 9 miesięcy życia dziecko przebywało w środowisku wodnym – w brzuchu mamy. Dlatego pływanie jest naturalną zdolnością niemowląt. Maluszek, zanurzony w wodzie, intuicyjnie wstrzymuje oddech i zamyka usta. Jednak, jeżeli odruchy te nie są ćwiczone, zanikają po 6-8 miesiącu życia. Za optymalny wiek, kiedy warto udać się z dzieckiem na basen jest 3 miesiąc życia. Jednak nie chodzi tu o wiek, a umiejętności dziecka. Pierwsza wizyta na basenie będzie bezpieczna, jeśli niemowlę trzyma sztywno główkę. Kilkutygodniowe dziecko nie ma jeszcze świadomości swojego ciała, a jego ruchy są raczej przypadkowe i chaotyczne. Stosunkowo duża głowa i krótkie kończyny utrudniają utrzymanie się w wodzie.
Odruch nurkowania
Jest to odruch występujący u niemowląt do 6 – 8 miesiąca życia. Dzięki niemu możliwe jest wytrzymanie pod wodą przez krótki czas. Wyzwalany jest na skutek zanurzenia twarzy w wodzie. Jest to reakcja organizmu polegająca na gwałtownym spowolnieniu akcji serca i skurczu obwodowych naczyń krwionośnych. Na skutek tego wzrasta ciśnienie tętnicze, krążenie centralizuje się, tak by jak najdłużej utrzymać funkcje mózgu i serca, a zwolnić metabolizm. Odruch ten inicjowany jest poprzez pobudzanie zewnętrznych zakończeń czuciowych nerwu trójdzielnego. Ma za zadanie nie dopuścić do hipoksji, czyli niedotlenieniu organizmu.
Gdy położymy maluszka brzuszkiem na wodzie, zacznie on pracować naprzemiennie rączkami i nóżkami, a jednoczenie wstrzyma oddech.
Jak basen wpływa na rozwój dziecka?
Pływanie ma bardzo pozytywny wpływ zarówno na dorosłych, jak i na dzieci. Pływanie jest świetną aktywnością dla niemowląt, ponieważ:
- stymuluje rozwój motoryczny,
- poprawia koordynację ruchową,
- wzmacnia mięśnie i stawy,
- uczy świadomości i schematu własnego ciała,
- pomaga w normalizacji napięcia mięśniowego,
- daje poczucie bezpieczeństwa (środowisko, jak w brzuchu mamy),
- jest świetną formą gimnastyki dla bobasa,
- wspomaga proces rehabilitacji u dzieci z różnymi schorzeniami kostno-stawowymi, mózgowym porażeniem dziecięcym, chorobami genetycznymi, itp.,
- wspomaga odporność,
- poprawia perystaltykę jelit,
- stanowi świetną formę rozrywki dla rodzica i dziecka,
- rozwija więzi pomiędzy opiekunem a dzieckiem.
Jak oswajać dziecko z wodą?
Pierwszy kontakt dziecka z wodą powinien przebiegać spokojnie i powoli. Zanim rozpoczniecie naukę pływania, należy oswoić dziecko z wodą.
- W tym celu wchodząc do basenu z maluszkiem należy przytulić je mocno do swojej klatki piersiowej.
- Wchodź do wody małymi, wolnymi krokami.
- Mów do dziecka. Tłumacz każda czynność, która zamierzasz wykonać. Dziecko może i nie rozumie, ale spokojny głos rodzica łagodzi jego stres.
- Na początek warto delikatnie zamoczyć rączkę lub nóżkę dziecka, aby nie doznało szoku. Następnie możesz je delikatnie oblać woda, w celu oswojenia się.
- Kiedy maluch zareaguje pozytywnie możesz powoli obniżyć go na ręce układając powoli brzuszkiem na wodzie. Zanurzaj dziecko stopniowo i bardzo powoli. Reaguj na ruchy ciała dziecka. Jeśli się boli, lepiej je przytulić niż na siłę próbować zanurzyć.
- Warto wziąć ze sobą ulubione zabawki dziecka, dzięki czemu będzie ono czuło się swobodniej i bezpieczniej w wodzie. Ponadto kolorowe przedmioty zachęcą maluszka do unoszenia główki.
- Pozwalaj maluszkowi na rozglądanie się, uderzanie rączkami o taflę wody, itp. W ten sposób maluszek poznaje otoczenie.
- Przy kolejnych wizytach, możesz spróbować bardziej aktywnych zabaw, np. karuzela. Złap dziecko za boczki i powoli kręć się wokół własnej osi. Ta zabawa rozwija orientację przestrzenną u bobasa.
- Gdy dziecko wydaje się być zainteresowane wodą, układaj je raz na brzuchu, raz na plecach.
Jak przygotować się na basen z niemowlakiem?
- Pamiętaj by nie przekarmiać dziecka na minimum godzinę przed zajęciami.
- Załóż dziecku odpowiednią pieluszkę przystosowaną do pływania.
- Spakuj wszystkie niezbędne rzeczy na basen dla siebie i maluszka: klapki, strój kąpielowy, ręczniki, środki czystości, pieluszka na zamianę itp.
- Weź ze sobą ulubione zabawki maluszka.
- Wizytę na basenie należy odwołać, jeśli wystąpią: infekcja ucha, biegunka, podwyższona temperatura, katar, silny refluks żołądkowo-jelitowy.
Podsumowanie
Pamiętaj, dzieci rodzą się z naturalną umiejętnością pływania. Umiejętność tą dość szybko tracą, dlatego nie zaczynaj zbyt długo z pierwszym wyjściem na basen. Najlepiej rozpocząć naukę pływania przed 6 miesiącem życia. Za optymalny czas uważa się 3 miesiąc życia, gdy niemowlę trzyma już stabilnie główkę. Pamiętaj, by pierwsza wizyta na basenie była zabawą, a nie od razu nauką pływania.
Autorka: mgr Magdalena Adaś
Jestem fizjoterapeutką dziecięcą. Ta praca to moje marzenie i pasja. Poza bezpośrednim wsparciem pacjentów, staram się aby wiedza na temat prawidłowej pielęgnacji dzieci trafiła do jak największej ilości rodziców. Stąd moje działania online. Z moich materiałów każdego miesiąca korzystają tysiące rodziców.