Ssanie kciuka

Ssanie kciuka pojawia się już w życiu płodowym. Niemowlęta w ten sposób uspokajają się lub komunikują nam, że są głodne. Natomiast starsze dzieci nie powinny już ssać kciuka, gdyż może to nieść ze sobą różne konsekwencje w tym wadę zgryzu. Zastanawiasz się, dlaczego dziecko ssie kciuka? Do kiedy ssanie kciuka to prawidłowy objaw? Co lepsze ssanie kciuka czy smoczka? Na te pytania odpowiem w poniższym artykule.

Dlaczego dziecko ssie kciuka?

Ssanie kciuka jest powszechnym nawykiem u dzieci. Choć zdarza się również u dorosłych. Ssanie kciuka zapewnia pewnego rodzaju bezpieczeństwo. Dlatego, gdy dziecko jest zaniepokojone, wkłada kciuk do buzi i zaczyna go ssać. Zarówno ssanie kciuka jak i smoczka jest bardzo silnym przyzwyczajeniem. Jednak nie oznacza to, że długotrwałe ssanie kciuka będzie pozytywnie wpływało na rozwój zębów.

W przypadku niemowląt ssanie kciuka lub innych palców, a nawet całej dłoni jest pozytywnym objawem. Dziecko w ten sposób przygotowuje się do jedzenia i produkcji różnych dźwięków mowy. Ponadto dłoń i usta są bardzo mocno unerwione. Dziecko wkładając rączkę do buzi poznaje swoje ciało, jego smak zapach, strukturę. Rozwija się pod kątem sensorycznym. Ponadto wkładanie rączek do buzi odwrażliwia wnętrze jamy ustnej i pomaga przesunąć odruch wymiotny z przodu języka w głąb jamy ustnej. Ssanie kciuka to też ćwiczenie koordynacji ręka – oko – usta, co jest niezwykle istotną funkcją przy rozszerzaniu diety. Z czasem ssanie rączek staje się mniej atrakcyjne i dziecko wymienia je na otaczające zabawki i przedmioty.

Ssanie kciuka – do kiedy może występować?

Między 3 a 4 miesiącem życia ssanie kciuka jest najbardziej intensywne. Często maluszek wybudzając się w nocy, ssie kciuka dla ukojenia i samoregulacji. Od 6-7 miesiąca życia potrzeba ssania kciuka słabnie, co jest związane z rozszerzaniem diety. Zwykle w tym okresie dziecko uczy się żuć i gryźć oraz zaczyna interesować się innymi obiektami, które mona włożyć do buzi. Przełom 6 i 7 miesiąca życia to również dobry moment na odzwyczajanie dziecka od smoczka.

Jeżeli zauważasz, że ssanie paluszków zamiast słabnąć po 6 m.ż., jest coraz intensywniejsze, może to oznaczać, że ssanie stało się nawykiem. W takim przypadku warto rozważyć podawanie dziecku smoczka. Znacznie łatwiej oduczyć dziecko od ssania smoczka, niż od ssania kciuka.

Nietypowa konsultacja

Kilka tygodni temu pojechałam na wizytę domową, by zbadać sześcioletniego Kubę. Mama zwróciła uwagę na to, że dziecko ciągle garbi się. Moją uwagę przykuł jednak fakt, że chłopiec zachowywał się bardzo dziwnie i nieadekwatnie do swojego wieku. Przez większość czasu wspinał się na mamę, unikał kontaktu wzrokowego i uporczywie ssał kciuk. Z pewnością był zestresowany badaniem. Spytałam mamę o ssanie kciuka. Kobieta odpowiedziała: ,,on już tak ma”.

Po kilku minutach dogadałam się z Kubą i wykonałam badanie. Nawet na chwilę wyjął kciuk z buzi. Okazało się, że jego paznokieć na kciuku był w bardzo złym stanie. Również skóra w tym obszarze była pomarszczona i pokaleczona. Kuba zgodził się, na sprawdzenie jamy ustnej. Nie zdziwiło mnie, że jego uzębienie było w fatalnym stanie. Ząbki nachodziły na siebie, a siekacze dolne i górne były ustawione prawie poziomo. Takie ustawienie było spowodowane ciągłym gryzieniem i ssaniem kciuka. Zaleciłam mamie wizytę u ortodonty oraz psychologa.

Przecież to tylko mleczaki…

Pomyślicie – przecież to tylko zęby mleczne. Po co się nimi przejmować, skoro i tak wypadną? Otóż krzywo rosnące zęby mleczne będą miały wpływ na stan uzębienia stałego. Nie bez powodu ortodonci zakładają aparat również na mleczaki. Dlaczego?

• Po pierwsze zęby mleczne nadają kształt łuków zębowych, a przez to definiują kształt twarzy. Już od mleczaków zależy czy twarz będzie proporcjonalna, czy może jej dola część będzie zapadnięta.
• Po drugie zęby mleczne wspomagają prawidłowy rozwój mowy, żucia i przyswajania pokarmów.
• Po trzecie zęby mleczne utrzymują przestrzeń dla zębów stałych. Utrata, czy nieprawidłowe wyrastanie mleczaków będzie miało wpływ na nieprawidłowe wyrastanie zębów stałych.
• Po czwarte krzywe zęby bardzo często przyczyniają się do wad postawy. Nieprawidłowy zgryz może powodować napięcia w układzie stomatognatycznym, które następnie przenoszą się na dalsze części ciała – kręgosłup, biodra, kolana i stopy.

Posumowanie

Podsumowując, ssanie kciuka to prawidłowy objaw u niemowląt. W ten sposób maluszek może nas informować, że jest głodny lub zaniepokojony i potrzebuje ukojenia. Ssanie paluszków jest prawidłowym objawem do 6-7 miesiąca życia. Po tym okresie powinno zaniknąć lub występować sporadycznie. Ssanie kciuka u starszych dzieci to parafunkcja, która może doprowadzić do wady zgryzu oraz wad postawy. Należy więc obserwować maluszka i wcześnie reagować na nawykowe ssanie kciuka.